Dag waan!

Maakbaarheid of laakbaarheid? Wat ligt er aan de wortels van onze samenleving? Verwijten we de ander egoïsme of zetten we ons in voor een betere wereld? Het eerste is het gemakkelijkste, het tweede lijkt veelal op niets uit te lopen. Complottheorieën in overvloed over de oorzaken daarvan.

Zeker is dat het er vaak de schijn van heeft dat alle politieke partijen leven en vegeteren op de waan van de dag. Berichten in de krant bepalen het beleid niet, zo luidt de stelling van bestuurders maar de praktijk is anders. De media bespelen voor een groot deel alles wat er in de wereld aan politieke besluitvorming plaatsheeft. Als journalist zou ik me daar lekker bij moeten voelen. Invloed, daar gaat het om!

Het tegendeel is waar. Ik ben er helemaal niet blij om want de media beschrijven in toenemende mate de waan van de dag en het is uit pure armoede dat politici zich daarop richten. Ik zou veel liever bestuurders zien die een helder beeld hebben van de samenleving waarin we moeten leven. Heel vaak lijken ze daarover niet te beschikken en zo gek is dat niet. Zo op het eerste gezicht hebben we immers alles. Een beetje schaven links en een beetje bijkrabben rechts en: Klaar is Kees! Zelfs als het over normen en waarden gaat, blijft de belangrijkste waarde veelal buiten beschouwing: de autonomie van de individu. Normen en waarden worden opgelegd maar niet tot geestelijk eigendom gemaakt.

De ene keer gaat het om het vastbinden van mensen op hun bed met een Zweedse of andere knellende band. De andere keer gaat het om gebrek aan douchemogelijkheden of een bijtende hond of nog erger: een poepende. Alles is in de ogen van de bestuurders even acuut. In werkelijkheid draait het om het respect dat we hebben voor een ander en dáár zou de actie van bestuurders en politici op gericht moeten zijn. De versterking van de geestelijke ontwikkeling van de individu. Die versterking krijg je niet door veel met computers te werken en ook niet door iedereen gek te maken met het cijferfetisjisme dat bij ons “wetenschap” heet.

Ik weet wel dat we denken dat cijfers een objectief beeld geven van de werkelijkheid maar dat is niet zo. Cijfers verhullen, geven de verkeerde richting aan en versterken het gezichtsbedrog. Menselijk gedrag en ook het wezen van de natuur laat zich niet vangen in cijfers maar ontsnapt er steeds weer aan. Als gladde aal.

Nee, die genoemde ontwikkeling breng je op gang door mensen te leren kijken vanuit méér dan één gezichtshoek, tegelijkertijd en vlak na elkaar. Na de financieel-economische verheffing van het volk, die inmiddels grotendeels is voltooid, moet nu de geestelijke verheffing komen. Een verheffing die bankiers af doet zien van onverantwoorde vormen van marktbewerking, die ondernemers meer gericht laat zijn op uitdagende risico’s dan op kostenbeheersing, die politici ervan weerhoudt bankiers en ondernemers aan te zetten tot “economisch gewenst gedrag” terwijl het gaat om “sociaal gewenst gedrag” en die de “gewone” burger het vertrouwen geeft dat hij of zij méér is dan een consument, inwisselbaar en merendeels irrelevant. Media en onderwijs spelen daarin een centrale rol maar geen allesbepalende.

Als politici en bestuurders een dergelijk principe gaan huldigen, moeten zij nog steeds de krant lezen maar hun handelen zal een vruchtbare bodem hebben die los staat van ééndagspopulariteit. Hè, het lijkt wel een goed voornemen. Alsjeblieft zeg…

 

Tot sterkte,

Kaj Elhorst

Http://politiek.wordpress.com

Service

www.waanvandedag.nl

www.optimaal-talent.nl/publicaties/WAAN-VAN-DE-DAG.pdf

www.sync.nl/de-waan-van-de-dag

www.nujij.nl/crossmedia-waan-van-de-dag.110850.lynkx

www.crossroadcoaching.nl/blog/?p=19 www.denieuwereporter.nl/?p=1083

www.erwinblom.nl

www.religionresearch.org/martijn/2008/05/01/media-en-het-scheppen-van-de-waan-van-de-dag

www.bearbull.ning.com

www.mediakritiek.be/index.php?page=7&detail=31

 

 

/

Wajang en schaamlappen

 

Nou, dat was lachen zeg! Terwijl ministers en kamerleden zich de stem schor staan te roepen over Gregorius Uitschot en zijn ellende, groepen de bezoekers bij mij samen om mijn commentaar op Gregorius te lezen. Heel goed! Zou ik ook veel kamerleden als bezoeker hebben gehad? Dat zou goed zijn geweest want dan hadden ze kunnen lezen dat ze zich wat minder met de waan van de dag zouden moeten bezighouden.  Maar goed…

Die Rutte toch! Die heeft in het debat behoorlijk wat schaamlappen laten zakken. Kijk, ik zal het uitleggen, Mark my words!

In mijn woonkamer hangt een drietal uit leer gesneden wajangpoppen. Mijn grootvader heeft ze in de dertiger jaren van de vorige eeuw uit (toen nog) Indië meegenomen tegelijkertijd met een hutkoffer chinees proselein en een hele volksstam aan krissen. Het karakteristieke van het wajangspel is dat het wordt opgevoerd achter een min of meer doorzichtig doek. Het publiek ziet alleen de schaduw van de poppen en dat brengt vele voordelen met zich mee. De schaduwen van die poppen kunnen veel interessantere dingen doen dan de poppen zelf. Ze kunnen bijvoorbeeld op een geloofwaardige manier in elkaar opgaan. Dat zou je met die poppen zelf nooit lukken. Het doek is dus een middel ter verfraaiing.

Aan de andere kant zijn de poppen op een prachtige manier bewerkt. Ze zijn heel kunstig uitgesneden en voorzien van de fraaiste kleuren. Vroeger, toen ik nog kleiner was dan nu, vroeg ik me dan ook af waarom het publiek de echte poppen niet te zien kreeg tijdens het spel of…waarom je die poppen zo mooi zou bewerken als het publiek toch alleen maar de schaduwen te zien zou krijgen. Dat was toch nergens goed voor? Het antwoord zat hem in het woord respect, respect van de poppenmaker voor zijn eigen vaardigheden en voor de figuren die hij met zijn poppen uitbeeldde. 

Wat leren wij nu van het wajangspel, mijne dames en heren? Wij leren daarvan dat de schaduw van een gebruiksvoorwerp soms interessanter is dan het voorwerp zelf en…dat respect een eigenstandige functie heeft, los van het doel of van onze doelstellingen. Welnu…

Daarvan heeft onze vriend Rutte niet zoveel begrepen en dat geldt ook voor de rest van de oppositie. Naar hartenlust wordt er gesmeten met kretologieën als “zelfcensuur” en “bedreiging van het recht op vrije meningsuiting” waar het gaat om het werk van de heer Uitschot. Nog afgezien van het feit dat het recht op vrijheid van meningsuiting niet is bedoeld voor de onderlinge verhoudingen van burgers maar uitsluitend voor de relatie burger-overheid, is dat niet anders dan een doos vol schaamlappen.

Wat Rutte met “zelfcensuur” aanduidt, heet in normaal Nederlands “respect voor de ander”. Columnisten en cartoonisten die niet direct, lomp en agressief grappen maken, spelen een veel fraaier spel dan Uitschot. Zij maken van hun werk een kunst, soms wat indirecter maar daardoor zeker fraaier en geloofwaardiger dan de botte herrie van Gregorius. Overdrachtelijk gezegd: het gaat niet om zelfcensuur, uit angst of beduchtheid, maar om de schoonheid van het wajangspel. De kunst der schaduwen is fraaier dan de poppenkast en zelfs het uiterlijk van de poppen zelf is mooier, al blijft dat enigszins bedekt.

Die schoonheid, die voor het publiek verborgen blijft ten behoeve van een nog mooier resultaat, komt voort uit respect. Respect is de basis voor de relatie van burgers onderling. Dat weet ook Mark Rutte maar…hij probeert de overjarige puber Geert Wilders rechts in te halen ten behoeve van zijn eigen electoraal gewin. Ja, voor dat doel parkeert hij zelfs het begrip “normen en waarden” bij het schroot. Dat belooft nog wat voor het moment dat hij misschien Minister van Onderwijs wordt!

Hij zit daarmee zowel politiek als maatschappelijk op het verkeerde spoor en dat zal Wilders en Verdonk aan extra stemmen helpen. Ja, dat krijg je ervan als je je schaamlappen laat vallen zodat je ondermaatse bedoeling zichtbaar wordt. Het poppetje achter het doek is niet zo fraai. Tja, een schaamlap is geen doek voor een wajangvoorstelling. Kijk, Mark, je kunt nog heel wat leren van die wajangpoppenspelers! Ik ben alleen zo bang dat jij het poppetje meer koestert dan zijn schaduw.   

Tot sterkte,

Kaj Elhorst

Http://politiek.wordpress.com

Service

www.aanbodpagina.nl/662486_wajangpoppen.asp

www.beleven.org/verhalen/info/de_legende_van_de_lawu

www.jaeggi.nl/weblog/archief/2004/12/schaamlappen.html

www.crapforum.nl/archive/index.php/t-4543.html

www.blog.seniorennet.be/schaduw

www.lionheart.blog.rendez-vous.be/13869/Schaduw

 

 

 

 

Opwaaiende zomerrokjes, jurkjes en bloesjes

Ja, de oude, wijze Franse filosofen zeiden het al “”La démocratie, c’est une chose impossible mais désirable (en zoals een Fransman betaamt): “Elle est une femme”.

Nu weet ik niet wat deze heren ingewikkelder vonden, de democratie of de vrouwelijke chicanerieën maar zeker is wel dat beide ook in onze tijd niet meer weg te denken zijn. Laat ik mij deze keer echter tot de democratie beperken want dat alleen al is een zware brok.

In een haast overmoedige bui riep Wouter Bos nog maar een jaar geleden dat de kinderopvang gratis moest zijn en Plasterk en de andere meisjes zeiden het hem braaf na. Ach zo’n meisjeskostschool is nog zo gek niet als je wat moeite hebt met de orde. Maar het leuke van dat al is dat de orde wel in je hoofd begint. De orde die je in de samenleving wilt zien, moet eerst in je hoofd leven. Daarom ambieer ik geen enkele bestuursfunctie want mijn hoofd is een bron van chaos.

Even zo goed, wie bestuurt, moet een ordelijk hoofd hebben en dat betekent ook dat je je niet al teveel op sleeptouw laat nemen door opwaaiende rokjes en zomerbloesjes. Dure kinderopvang blijft dure kinderopvang en je moet streng zijn. Roep niet dat het ook gratis kan want die bloesjes gaan er niet losser van zitten en je werkt jezelf in de nesten.

Pourquoi?  zou ik in dit verband haast willen zeggen maar het lijkt me toch allemaal erg helder en klaar. Kijk, persoonlijk ben ik helemaal niet zo’n kinderopvangfanaat maar ik heb gemakkelijk praten. Mijn kinderen zijn op een leeftijd dat ze zichzelf kunnen opvangen. Sterker nog, ze schijnen zich al warm te lopen om mij op te vangen.  Maar wat ik zeggen wil is iets anders.

Wie bestuurt met een hoofd vol orde, weet hoever hij of zij kan gaan met beloften en toezeggingen. Bepaalde zaken zijn nu eenmaal onmogelijk of niet te overzien ook al kraait heel het gepeupel er nog zo hard om. Een ordelijk hoofd laat zich daardoor niet van de wijs brengen of…het houdt tot aan zijn laatste snik vast aan de eenmaal gedane belofte. Dat betekent dus: weg opbouwwerkers uit Afghanistan en geld vrij maken voor de kinderopvang. En geloof me, die opvang kost een schijntje in vergelijking met het nodeloze getrappel in het Sodom en Gomorra van de Taliboem.

Wie bestuurt, stelt vanuit een ordelijk hoofd ook prioriteiten: dit wel en dat niet. We kunnen niet alles tegelijk doen. Dat zou wel mooi kunnen zijn maar het is onmogelijk. Prioriteiten netjes in het gelid en tellen totdat er geen stuiver meer is om uit te geven. Dat is de boodschap.

“Maar ja, de kosten bleken hoger te zijn dan we hadden verwacht.”Nou, dat is een klein beetje onzin. De kosten waren hoger dan jullie graag hadden gewild, dat is een betere omschrijving. Of misschien moet het gedroomd zijn. Tja, dames en heren politici, dat heet anticiperen en dat kun je ook alleen maar doen vanuit een ordelijk hoofd.

Wat duidelijk is, is dat de forse verhoging van de kinderopvang onwenselijk is. Niet omdat ik een aanhanger ben van de kinderopvang, ik ben helemaal geen aanhanger van andermans kinderen en zeker niet in mijn huis. Ik houd wel van ons democratisch gestel. (Ik wilde nog even “bestel” zeggen maar ik vond “gestel” toch mooier) Een zware verhoging van de opvang, maakt de democratie ongeloofwaardig en ja…dan ligt de keuze gauw voor de hand. Het gepeupel heeft liever een betrouwbare dictator die zekerheid biedt ook al is het een moeilijk draagbare zekerheid, dan een wispelturige flierefluitende democratie die een lange neus trekt naar iedereen. Dat is pas echt onverteerbaar. Wie zich als vrouw zo gedraagt, krijgt het lid op de neus. “C’est normal, hein?”

Tot sterkte,

Kaj Elhorst

 

Service

www.naaldhakken.info/modules.php?name=News&new_topic=2

www.radarkinderopvang.nl/files/gratis_kinderopvang.pd

www.nu.nl/news.jsp?n=865925&c=2000

www.hetkanwel.net/2005/03/26/kinderopvang-moet-gratis

www.comitep.be/2004/Nl/2004NL-I.htm

www.beroepseer.nl/blog/?p=97