Ik ben natuurlijk ontzettend populair met dit blog. Vooral in politieke kringen in Nederland maak ik een toenemend aantal vrienden met mijn opmerkingen, letterlijk: links en rechts. Ik moet zeggen, ik verheug me ook in die populariteit want het is leuk om altijd en overal te worden herkend. Soms komen mensen mij tegemoet met de opmerking “U bent toch een ontzettend bekende persoon”. Wie ben ik dan dat ik dat zal ontkennen? Overigens: de mensen die dat zeggen, ken ik meestal niet maar dat doet er niet toe.
Populair is als woord natuurlijk afgeleid van het woordje “populus” dat in het Latijn “volk” betekende en dan vooral het volk van de stad Rome. “Senatus Populusque”: de senaat en het volk, ze worden nog al eens in één adem genoemd in Romeinse publicaties.
Dat mochten de politici van de dag van vadaag willen. Zij worden zelden in één adem genoemd met het volk tenzij die adem de kloof aanduidt die tussen beide bestaat. Nee, politici van vandaag proberen zich te onderscheiden door de durf om ook “onpopulaire maatregelen” te nemen. Alleen de uitdrukking al “onpopulaire maatregelen”! Dat betekent dan meestal dat ze aan de portemonnee van de mensen komen, zoals nu weer dreigt te gebeuren door die rare verhoging van de accijns op bier. Hou toch eens op met het verhogen van belastingen en maak gewoon scherpere keuzen. Dat zou beter zijn en he zou je zelf er populairder mee kunnen maken.
Oei, die opmerking grenst aan het populisme en dat is een trendy uitdrukking voor opmerkingen dië bij “het volk”, het gepeupel dat niets van politiek begrijpt, in de smaak vallen. Een voorbeeld? “Wij gaan de files oplossen?” Ik vraag me altijd af hoeveel zoutzuur Rita denkt daarvoor nodig te hebben maar goed, het gaat er in als Peijnenburg.
Nu is het eigenlijk wat populistisch om een concurrent in de politiek te betichten van populisme. Bij tijd en wijle maken alle politici gebruik van populismen omdat ze heel goed weten dat het helpt bij het vergaren van stemmen. Bovendien is het gevaarlijk om er al teveel mee te schermen omdat voorgangers daardoor heel goed beschadigd kunnen raken. Thorbecke, Schaepman, Groen van Prinsterer, Kuyper* (met ster dus), Domela Nieuwenhuis, Troelstra, Drees, Joop de Uyl, Colijn . Wiegel en Van Agt waren allemaal populisten. Zij wisten allemaal de juiste toon te vinden om brede massa’s achter zich te verzamelen. Dat is ook niet slecht aangezien het gepeupel niets van politiek begrijpt maar wel heel veel van hebbedingetjes en voordeeltjes. Vooral gratis cadeautjes en in het vooruitzicht gestelde lui(ll)igheid doen het goed.
Nee, het is de kift. Ik denk dat vooral politici die de juiste toon niet weten te vinden, anderen beschuldigen van populisme. Dat is gemakkelijk en dus héél populistisch. Dat heeft ook te maken met hun onvermogen om kritiek te verdragen terwijl ze toch zouden moeten weten dat hoge bomen veel wind vangen. In dat opzicht horen zij populieren te zijn die met de wind meebuigen. Soms vind je de juiste voorbeelden zo maar in de natuur.
Wat hen bindt met de hiervoor genoemde populisten is dat ze staan te popelen om macht te hebben. Jammer want die krijg je alleen maar als een groot genoeg deel van het gepeupel achter je staat en daarvoor is populisme onmisbaar. De boodschap moet dus zijn: begeef je op het terrein van populisme, ja, op gevaar af dat je een gedreven politicus wordt. Als het zover is, win je vanzelf aan populariteit.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.maurice.nl/index.php?itemid=8
www.forumdemocratie.nl/dreigt_nederland_in_de_val_van_gemakzuchtig_populisme_te_stappen
www.mo.be/index.php?id=63&tx_uwnews_pi2%5Bart_id%5D=22552&cHash=26aa6c2c6a
www.dejournalist.nl/tags/tag/populisme