Vandaag vind ik Kommer weer in zijn tuin, zijn uitgestrekte tuin waar hij zo graag rondwandelt. “Weet je, mijn jonge vriend”, zegt hij zonder aarzeling ook al ben ik maar tien jaar jonger. “Nu ik besloten heb alleen de paardensport te bekijken tijdens die spelen in Peking, heb ik zeeën van tijd om de bloemenpracht in mijn tuin te bekijken.” Hij pakt mij bij mijn linkerarm en sleurt me bijna mee naar een bed vol prachtige paarse en roze bloemen. “Is het niet schitterend?” vraagt hij vol trots en ik moet toegeven dat de kleurenpracht overweldigend is.
“Als ik dat zie, moet ik in deze tijd denken aan de leus van de Culturele Revolutie in China “Laat duizend bloemen bloeien”. Hoofdschuddend gaat Kommer op zijn hurken zitten naast het bloembed om wat plantjes beter te schikken. “De grootste schurken kunnen de mooiste zinnen utispreken”, zegt hij langzaam. “Het gaat er maar om dat je het gif erin herkent.” Hij glimlacht omdat ik niet direct reageer. “Besef je wel dat de Chinezen dat soort leugens de wereld instrooiden in een tijd waarin onze jeugd met bloemen in het haar rondliep? Kijk, dat is pas marketing!” Ik slik mijn woorden in die ik haast te vlug had gezegd want ook ik ben ooit met bloemen getooid geweest maar niet met bloemen uit China en zeker geen maoïstische bloemen.
“Maar, er zat toch ook wel iets goeds in”, probeer ik. “Die gedachte dat je op kleine schaal en in de eigen kleine gemeenschap gezamenlijk het leven zou kunnen verbeteren. Het doet toch denken aan het verstrekken van mikrokredieten!” Kommer geeft niet direct antwoord maar wijst op een bediende die nu met een blaadje en twee glazen Berenburg nadert. “het lijkt me een goed moment om eerst eens een stevige slok te nemen”, zegt hij ernstig. Hij slaat zijn glaasje in één keer achterver en zet het weer terug op het dienblad. De bediende schenkt het onmiddellijk weer vol vanuit een zakflacon. Ik volg Kommers voorbeeld en ook mijn glas wordt meteen weer gevuld.
“Natuurlijk, er zat iets moois in!” stemt Kommer in. “Maar kijk eens naar al die bloemen. Hebben zij ook niet iets moois, allemaal? En is het niet vooral de combinatie van al die kleuren die ons een goed gevoel geeft?”Tja, ook daar zit weer wat in hoewel sommige bloemen van zichzelf ook heel mooi zijn. Kommer knikt heftig. “Zo zie je maar, jongeman, de schoonheid komt alleen maar tot uiting in gezamenlijkheid maar ook door elke bloem apart in al zijn pracht en praal te laten zien. Dat was niet wat Mao bedoelde. Hij gooide over alle bloeiende schoonheid heen een deken van kleurloosheid. Daardoor leek het toch weer allemaal op elkaar en dat was de bedoeling ook. het moest erop lijken dat elke bloeiende bloem in welk dorpje dan ook, uiteindelijk mest had gekregen uit de centrale pot van Peking. Snap je dat?”
Beeldspraak kan nog al eens mank gaan maar over deze moet ik heel lang nadenken voordat ik kan overzien of ik het ermee eens ben. Die tijd krijg ik niet want Kommer gaat onverstoorbaar verder. “En de moderne tuinman uit Peking heeft al die verschillende bloemperkjes weer vertrapt ten gunste van een overmaat aan rozen en tulpen op één plek.”Hij lijkt nu even over zijn eigen woorden na te denken, iets dat lang niet altijd aan hem te zien is.
“Dat zou toch zonde zijn”, besluit hij eindelijk. Alles groen en maar op één plek kleur? Nee, zover moeten we het niet laten komen.” Hij klokt zijn laatste slok Berenburg weg en staat weer op. “Kom jongeman, er is nog veel werk te doen vandaag. Ik moet opruimen want vanaf september gaan we een paar maanden naar Nieuw Zeeland en Australië. Het is daar dan voorjaar en zelfs in de droogste gebieden bloeien onwezenlijk veel bloemen. Héérlijk.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.zendingsraad.nl/china%20beraad/verslag%20Chinaberaad.htm
www.volkskrantblog.nl/blog/31056
www.nl.internationalism.org/node/352
www.nujij.nl/het-maoisme-van-marijnissen.2831454.lynkx
www.1world2travel.com/article.php?articleID=33