Je wordt wakker en je denkt:
– smelt spaargeld net zo snel weg als het poolijs? Maar dan hebben we toch nog steeds IJsland over?
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Je wordt wakker en je denkt:
– smelt spaargeld net zo snel weg als het poolijs? Maar dan hebben we toch nog steeds IJsland over?
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Kortgeleden sprak ik iemand die niet zoveel algemeen onderwijs heeft genoten. Ik vind dat niet erg want hij heeft vele andere kwaliteiten maar toch merkte ik iets bijzonders op. Hij was enkele weken geleden op bezoek geweest op Slot Loevestein en kwam met een wat merkwaardig verhaal terug.
Uit de rondleiding had hij een reeks van zaken onthouden. Zo noemde hij Johan van Oldenbarneveldt, Johan de Witt en Hugo de Groot in één adem terwijl er tussen de eerste en de twee laatstgenoemden toch een aanmerkelijke tijdsspanne ligt. Bovendien schaarde hij Van Oldenbarneveldt onder de aanhangers van Prins Maurits en dat zou de reden van zijn onthoofding zijn geweest. Minder tenenkrommend maar ook onjuist was zijn gebruik van de termen Reformatie en Contra-Reformatie waarmee hij de Remonstratie en de Contra-Remonstrantie bedoelde. Met Contra-Reformatie wordt meestal de reactie van de RK-Kerk op de Reformatie bedoeld, de katholieke herleving of reveil.
Ik vond het onthutsend omdat ik me afvroeg wat voor zin het heeft dit soort rondleidingen en verhalen te houden als een totaal vertekend beeld achterblijft, als het de historische werkelijheid volledig uit haar kontekst rukt. In dat geval werkt de informatie waarschijnlijk meet contraproductief dan effectief. Wie bijvoorbeeld denkt dat Van Oldenbarneveldt en Maurits bondgenoten waren, krijgt een volledig scheef beeld van de historische en huidige verhoudingen in ons land. Voor alle duidelijkheid: het was Prins Maurits die Van Oldenbarneveldt liet onthoofden, wat kan gelden als de eerste militaire staatsgreep in ons land.
Mijn gesprekspartner sloot zijn verhaal af met de woorden: “ik heb dat allemaal nooit geweten”. Wie cynisch is, zou zeggen: “ik ook niet, want het klopt niet”. Wie hem serieus neemt, begrijpt uit zijn verhaal dat het geschiedenisonderwijs op de lagere school totaal heeft gefaald. Het verhaal moet daar toch zijn verteld want het behoorde altijd tot de hoogtepunten van de Vaderlandsche Geschiedenis. Het was een problematisch verhaal omdat het een schandvlek betekende op de overigens zo hoogewaardeerde daden van de Oranjes, inclusief Prins Maurits (1600, Slag bij Nieuwpoort). Mogelijk begreep de desbetreffende onderwijzer zelf niet waar het verhaal over ging of interesseerde het hem doodeenvoudig te weinig om er een indrukwekkend verhaal van te maken.
Nu hebben allerlei vooraanstaande historici een reeks van “historische vensters” opgesteld en samengevoegd in een “canon” van de Vaderlandse geschiedenis. Tussen die vensters zou wel eens vooral één grote blinde muur kunnen ontstaan en daarmee een weinig informatief beeld van de geschiedenis. Het gaat in de historie immers om lijnen en verbanden en niet om loshangende feiten. Wie uitsluitend op de feiten afgaat, komt tot verkeerde conclusies zoals Marcel Roele heeft gedaan in zijn artikel “Was Hitler links?”. Wie niet individueel de lijnen en verbanden kan begrijpen, zal ook gevoeliger zijn voor dit soort, onder het mom van wetenschap geëtaleerde, noninformatie.
Op de lagere school had ik vroeger onder meer les uit een boekjesreeks “Open Vensters”. Een open venster heeft het voordeel dat je ook on het hoekje kunt kijken en dat je niet beperkt blijft tot het kader dat het kozijn aangeeft. Mijn vrees is dat de vensters van de min of meer zeer geleerde heren een eenzijdig en vertekend beeld gaan geven van het verleden. De geschiedenis als losse flodders.
Geschiedenis valt uitlsuitend te geven op basis van jaartallen. Dat betekent niet dat altijd alles chronologisch behandeld hoeft te worden maar de chronologische lijn moet duidelijk zijjn. Houvast bieden jaartallen en, bijvoorbeeld, de daarbij behorende mode. Geschiedenis is in dat opzicht ook een kledinglijn. Aan de kleding van een persoon op een schilderij, kan ik altijd al zien wanneer hij ongeveer geleefd moet hebben en met wat voor samenleving hij te maken had.
Ik heb mijn gesprekspartner niet durven tegenspreken want waar moet je beginnen? Natuurlijk, ik had kunnen vragen: “O, en wat was dan precies het beroep van die Van Oldenbarneveldt?” Gemakkelijker maakt het er allemaal niet op want misschien ziet iemand ineens in waar hij de fout in is gegaan. Alleen, waar lag de lijn en het verband ook al weer? Dat leidt tot innerlijke crisis en weerzin. Daar wil ik niet de oorzaak van zijn. Mijn zorg is dat geschiedenisonderwijs belangrijk is voor mensen om te leren verbanden en lijnen te zien, het brede denken. Daar ontbreekt het veelal aan, ook bij hooggeleerde historici. Gooi die vensters dus gauw open!
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.ru.nl/ahc/vg/html/vg000259.htm
www.engelfriet.net/Alie/Hans/oldenbarneveld.htm
www.09546.07br.thinkquest.nl/geschiedenis.htm
www.08609.06ds.thinkquest.nl/geschiedenis.php
www.engelfriet.net/Alie/Hans/nieuwpoort.htm
Daar was minister Cramer toch bijna verbluft geraakt! Na Wijnant Duyvendak blijen verbluffend veel hedendaags politici op de één of andere manier betrokken te zijn geweest bij Bluf. Na de actie komt de Haagse bluf, zal ik maar zeggen. Ons aan de eisen van de moderne tijd voldoende setje politici op het Binnenhof liep natuurlijk weer te hoop. Het verstand was met reces en dus barstten de discussie los over zaken die niets voorstelden Ja, zo val je als kabinet nog eens op.
Daarmee wil het namelijk niet al te best lukken en dat is niet zo’n wonder. De gereformeerde driespan komt niet tot draven omdat er geen getrainde paardenmenner aan de teugels zit. Ik zie dan ook met angst en beven over een week of drie Prinsjesdag tegemoet. Voorlopig ben ik vooral blij dat het geen Koniginnedag is want die troonrede is als staatshoofd tegenwoordig geen feest meer. Nou ja, een beetje Koniginnendag is Prinsjesdag ook wel altijd een beetje maar dan toch…
Nee, het gaat nauurlijk vooral om de centjes en ik ben er niet gerust op. Wat heeft dit kabinet met zijn sociale gezicht tot op heden nou helemaal gepresteerd? Geen gratis schoolboeken, geen gratis kinderopvang (hoeft van mij niet maar het was wel beloofd), geen onderzoek naar onze misdaden in Irak (hoeft van mij wel en het was ook beloofd). Het kabinet met het sociale gezicht feteert de bewoners van Uruzgan op kosten van degenen die jarenlang een AOWeetje hebben opgebouwd en ja ik vrees dat het schilderij onder het bovenliggende beeld steeds duidelijker wordt Wouter Bos zong ooit hand in hand met Jeroen van der Veer het bekende lied
“We Shell overcome”, ook wel aangeduid met “We shall overcome one day”, wat letterlijk vertaald betekent: “Wij zullen het nog wel één dag volhouden.”
Ik bedoel maar. Zeuren over het feit dat de naam van een minister in een ooit obscuur blaadje heeft gestaan, verbleekt toch helemaal bij dat soort resultaten? Bij de VVD is een kamerlid aangenomen dat in zijn jeugdjaren rechts extreme sympathieën koesterde. Die fundamentele zienswijze op de wereld en het leven laat hij nog dagelijks in zijn betogen doorklinken. Niemand die hem er op aankijkt. En waarom ook?
Zou je in je jeugdjaren niet extreem geweest mogen zijn? Ikzelf heb bij Taptoe Delft wel eens knikkers gestrooid. Als je twintig bent is het heel vermakelijk om een tuba onderuit te zien gaan met de bijbehorende geluiden. Toch gaat het me tegenwoordig meer om de knikkers dan om het spel. De kandidate voor het vice presidentsschap van Mc Cain was ooit lid van de politieke partij die Alaska wil afscheiden van de VS. De leden van die partij hebben de plicht te infiltreren in andere politiek partijen om meer invloed voor het het grote streven, the independent state of Alaska, uit te kunnen oefenen. Wat moet je daar als kiezer uit Nebraska van vinden? Of uit Ohio of Louisiana? Laat zo’n vice president de inwoners van New Orleans bij de eerst komende orkaan aan hun lot over en ziet ze ze graag verzuipen? Mag Alaska van haar straks de laatste grizzly ook uitroeien?
Wie geen kijk heeft op de toekomst, verliest zich in het gemiezer van het verleden, zoals inbreker Duyvendak overkwam. Het zou toch het allermooist geweest zijn als Beatrix in haar troonrede had kunnen zeggen: “En Wijnant, geen inbraakjes meer, hè?” Dat zou pas politiek theater zijn. Je zou het “overbluffen” kunnen noemen maar nee, het is allemaal een beetje laf geleuter in de marge,
Eén uitzondering wil ik wel maken: Rita Verdonk. Het is toch echt ongelofelijk hoe zij de ene keer in Vrij Nederland bluft over haar stoere optreden tegenover de ME om het de volgende keer glashard te ontkennen. Maar ja, wij weten wel hoe dat gaat in Nederland: de journalist zal het allemaal wel weer hebben aangedikt. Ook over Rita horen we in dat verband straks niets meer. Alleen een nette meneer als Wijnant Duyvendak, die loopt er butsen bij op. Hij is afgebluft. En voor de rest is het allemaal opgeklopte bluf. Wie denkt dat het iets met politiek te maken heeft, die moet niet aan politiek doen.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.puddingclub.nl/Recepten/HaagseBluf.htm
www.fembusiness.nl/web/104281/artikelSmal/De-machtigste-Jeroen-van-der-Veer.htm
www.prinsjesdag2007.nl/prinsjesdag2007_nl/troonrede.php
www.filmfocus.nl/forum/w/11899-we-shall-overcome-drommen.html