Toegegeven, ik ben geen bewonderaar van sociologisch, socio-economisch, sociaal-geografisch of socio-cultureel onderzoek. Ik wantrouw de uitslagen bij voorbaat en ik acht ze allemaal van het kaliber “vrouwen die van tomatensoep houden, zijn gekker op seks”. Ik lijd aan een ingebakken wantrouwen jegens mijn medemens en vooral als het gaat om de dingen die hij of zij in het openbaar zegt.
Anders dan bij een onderzoek in een B-wetenschap, zijn er geen constanten. De allerminst constante is wel de zogenaamde “human factor”. En ja, ik ken allerlei trucjes van “onderzoekers” om de onderzoeken “betrouwbaar” te maken maar van mij mogen ze allemaal zo op de brandstapel. Al ben ik een fervent tegenstander van boekverbranding. Ik bevind me in goed gezelschap want ook Geert Mak is niet onverdeeld gelukkig met al die onderzoeken en cijfers
Nu heeft een flink aantal raadsleden in mijn gemeente besloten om een kijkje te gaan nemen in Roosendaal waar een textieloutlet is zoals het bij ons misschien ook wel komt. Om te onderzoeken hoe zoiets werkt en wat voor invloed het op de samenleving heeft. Waarom?
Ik zou het niet weten. Een gewone, gezonde analyse vertelt mij dat een outlet waar merkkleding wordt verkocht, vooral mensen met een dikke portemonnee lokt. Voor de mensen met een smalle portemonnee is het allemaal toch echt nog te duur. Bovendien hebben zij niet de middelen om naar zo’n weidewinkel toe te gaan.
Dat betekent dat de kledingwinkels in de binnenstad afzet gaan missen. Ondertussen hoopt zich verkeer op in de omgeving van de outlet en op de wegen er naartoe. Géén van die bezoekers zal naar de binnenstad komen. Zij weten al lang wat zij bij het outletcenter kunnen verwachten en komen alleen als er iets van hun gading is. Zo niet, dan gaan ze naar een andere goedkope winkel of ze wachten een paar weken. Kortom, wat brengt een outletcenter: vervuiling, drukte, herrie en verarming van de middenstand. Dat is dan vast leuk voor degenen die mijn stad met zo’n center “op de kaart willen zetten”.
Wat zou je nu kunnen ontdekken door een bezoekje aan Roosendaal? Mijn gemeente is Roosendaal niet en dus is de situatie heel anders. Dat is nog te meer het geval omdat Roosendaal in een grensgebied ligt. Daar heersen andere gewoonten en gebruiken dan bij ons.
De vestigingsmanager vertelt een fantastisch verhaal, evenals het gemeentebestuur. De klanten vertellen een verhaal waarvan, zoals gewoonlijk geen chocola te maken is en de winkeliers in de binnenstad gaan zeggen dat het allemaal wel meevalt. Dat wil zeggen: de winkeliers liegen om de moed erin te houden of hun klanten zijn gek. Aangezien Roosendaal in Brabant ligt, kan het ook een combinatie van die twee zijn. Niemand wil toegeven dat het een ramp is.
Maar het wordt nog erger want heus, de raadsleden kunnen stuk voor stuk die analyse ook wel maken. Waarom dan toch zo’n bezoekje? Omdat het geëist wordt, vrees ik. Geëist door de zogenaamd mondige burger die van alles een objectieve onderbouwing wil zien. Met het woordje “onderzoek” krijg je in deze tijd echt iedereen plat. Dan is echt de discussie verder niet meer nodig want de mensen van de 21e eeuw geloven niet meer in God maar wel in Onderzoek. Waarom?
Omdat ze hun eigen, nuchtere oordeel niet meer geloven en het oordeel van een ander wantrouwen. Daarom heb je iets nodig dat “objectief” is maar in werkelijkheid bestaat uit andermans waarneming. Vroeger was dat God, nu is het Onderzoek. En ja, wat er vroeger in het collectezakje verdween, dat verdwijnt nu in de zak van de busondernemer, NS of de oliemaatschappij.
Veel beter natuurlijk en nog een leuke dag ook want de banken van het openbaar vervoer zitten echt beter dan een kerkebank. Misschien moet dominee toch maar eens een stofje gaan kopen. Een outletcenter is vooral een outletklep voor iedereen die God heeft ingewisseld voor getallen en cijfers. Je moet íets te doen hebben op zondag.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.sync.nl/van-a-naar-a-nederland-werkt-hard-aan-een-verkeersinfarct