De naam Auschwitz staat symbool voor één van de meest verschrikkelijke kampen uit de Tweede Wereldoorlog en de daaraan verbonden slachting onder de Joden. Nog jaarlijks worden de slachtoffers herdacht en voor de familie en overlevenden is dat een belangrijk moment. Ik heb er alle begrip voor.
En toch zit ik met die Van Bommelzaak in mijn maag. Ik kan me best voorstellen dat mensen met herinneringen aan Auschwitz of aan mensen die er zijn omgekomen, daaraan eer willen bewijzen. Aan de andere kant is zo’n herdenking toch ook een symbool voor het verzet tegen onrecht in de wereld. Vooral als latere generaties aan zo’n herdenking mee gaan doen, gaan er andere overwegingen meespelen. Dan gaat het er óók om de doorgaande lijn van het onrecht te laten zien. Barbaars gedrag van mensen onder elkaar is niet gestopt in 1945. Het zijn de oudere generaties waarvan het verdriet is verstikt en versteend.
Zeker, er zijn verschillen maar er zijn ook overeenkomsten. Door het onrecht van vandaag niet toe te laten tot het onrecht van gisteren, missen we met z’n allen een kans. Het lijkt erop alsof we oog hebben voor wat in het verleden is misdaan en vergeten hoe de geschiedenis zich herhaalt.
Juist door inzichtelijk te maken dat er sprake is van een doorgaande keten van grof geweld, zou de mensheid tot introspectie en begrip van zijn of haar eigen onmacht en gebreken kunnen komen. Van Bommel met zijn strijd voor een vrije Palestijnse staat en een einde aan het Israëlische geweld zou juist een prachtsymbool zijn op de Auschwitherdenking. Terwille van de slachtoffers van nu, eerbied betonen aan de slachtoffers van toen. Een mooier, ruimhartiger en zinvoller gebaar is niet denkbaar.
Zeker, er zijn verschillen. De Joden van toen schoten niet met raketten op de huizen van niet-Joden. Het antisemitisme van de Nazi’s berustte op een welbewuste uitbuiting van negatieve onderhuidse gevoelens. Dat is waar. Maar ook de stichting van Israël is geen schoolvoorbeeld van onbevangenheid en open en eerlijke maatschappelijke verhoudingen geweest. Al bij het allereerste begin zijn de splijtzwammen gezaaid, die tot op de dag van vandaag de partijen gescheiden houden. Ook toen was er veel sprake van irrationele motieven op basis van een duizenden jaren oude geschiedenis. Nee, de scheiding tussen schuld en onschuld is flinterdun en in veel opzichten is het slachtoffer dader geworden. Dat had een samenzang van Van Bommel en Auschwitzherdenkers kunnen duidelijk maken. Het is alweer een gemiste kans.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.aanbidding.net/levenslessen/articles/98/1/Omgaan-met-boosheid-en-onrecht/Page1.html
www.sp.nl/partij/gekozen/harry.stm
www.terdiscussie.nl/index.php?showtopic=10824&pid=305390&mode=threaded&start=
Politiek 