“When we fell into this planet” is een regel uit het liedje “Circle of Life” dat hoort bij de film “Lion King”. De muziek is van Elton John. Er wordt kennelijk vanuit gegaan dat de zaden waaruit de mensehid zich heeft gevormd vanuit de ruimte op de planeet aarde zijn beland. De vraag of dat binnen 24 uur kon gebeuren is slechts een vraag voor christelijk mythologische scherpslijpers. En voor Joodse want ja, we lezen gedeeltelijk uit hetzelfde boek voor.
Uit de hemel gevallen als Mr. Bean of niet, mensen waren er razendsnel bij om hun eigen positie op aarde te bepalen. Een soort psychische en religieuze GPS maakte ons tot “Helenen””, de kinderen van de zon, “Uitverkoren volk” of “rentmeesters op aarde”. Dat laatste klinkt nederig maar het is het niet want de rentmeester is wel degelijk de baas, kan de hekken sluiten en wikt en beschikt over alles wat zich om hem heen bevindt.
Liever dan rentmeester zijn wij dan ook rentenier. Dat wil zeggen dat alle rijkdommen van de aarde ons op ongebreidelde wijze toebehoren en dat wij uitsluitend bepalen in welk tempo wij de onafzienbare berg voer zullen consumeren. Welnu, er is aan die gedachte een nieuwe toegevoegd die de wenkbrauwen ernstig doet fronsen. Het milieu zou gebaat zijn bij een gezonde economie. Als je zoiets uit de mond van Mark hoort komen, zakt je broek toch van pure slijtage naar beneden. De economie als motor voor het milieu. Zou hij die uitspraak echt hebben gerepeteerd voor de spiegelvoor de spiegel zonder in een lachbui te schieten? Of zou hij zich tevreden in de handen hebben egwreven omdat hij een nieuwe constructie had bedacht voor een hernieuwing van de ongebreidelde hebzucht, met de eertsvolgende kredietcrisis in het vooruitzicht?
Laten we wel wezen. Het milieu kan heel goed zonder onze economie. Het milieu heeft in de loop van de eeuwen laten zien dat ze geen enkele boodschap heeft aan onze economie. Breng een bezoek aan een plaats waar onze economie nog nooit is doorgedrongen en je vindt er een weelderig milieu, op welke manier dan ook.
Het vervelende voor Mark is dat onze economie doodeenvoudig deel uitmaakt van het milieu, net zoals de mens deel uitmaakt van de natuur ( ook al zo’n absurd onderscheid). Overal waar de economie ( het door de mens aangeharkte onderdeel van het milieu) zich voordoet, verliest de rest van het milieu terrein. Daar zit hem de kneep. Voor een versterking van het niet-door-mensen-aangetaste milieu (bij gebrek aan een beter woord ook wel “natuur” genoemd) is een onvoorwaardelijke keuze voor dat deel van het milieu vereist. Dat houdt in dat het “natuurlijk milieu” geen cent hoeft te kosten. Het vraagt van osn alleen maar een begrenzing van de economie, een wat minder overdadig rentenieren.
Laat ik het anders zeggen: je kunt kiezen voor de plaatsing van windmolens als energieleverancier. Je kunt óók besluiten genoegen te nemen met minder energie. Daardoor ben je in de gelegenheid om de windmolens achterwege te laten. Begrijp me goed, in de afweging tussen windenergie en gebruik van minerale brandstoffen, ben ik voor het eerste. Tegelijkertijd pleit ik doodeenvoudig voor minder energieverbruik. Ik wil dan nog steeds windmolens maar veel minder minerale brandstoffen.
Economie is een roofdier. Geef het een stimulans en het groeit zonder grenzen. De gedachte dat de opbrengst ervan gebruikt kan worden terwille van het niet-economische gedeelte van het milieu, is absurd. Met elke stap voorwaarts van de economie, verliest al het overige milieu terrein. Wie op die weg voortgaat, zal na kortere of langere tijd geen milieu meer aantreffen dat beschermenswaardig is. En dan zijn we in de kapitalistische heilstaat en bestaat ons milieu uit bergen…geld. Een nieuw milieu!
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.ivm.falw.vu.nl/ivm_newsletter
www.rivm.nl/persberichten/2004/investeringen_economie_milieu_nodig.jsp
www.verkeerenwaterstaat.nl/onderwerpen/goederenvervoer/zeescheepvaart
www.bondbeterleefmilieu.be/page.php/milieublog/2008/04
www.tmf.nl/microsites/kijkditnou/blog/id/159162
Politiek 