Zo’n kleine 50 jaar geleden las ik op school het boek “Lost Horizon”, het boek waarin James Hilton vertelt over Shangri-la. Een boek dat stamt uit de tijd van de romantiek en een tocht beschrijft die langdurig verpoost in een denkbeeldig klooster op het dak van de wereld, Tibet. Het paradijs op aarde.
Vanmorgen viel mijn oog op een zinsnede in de meest Volkse krant van Nederland. China is van plan over enige tijd een “echte mens” naar de maan te sturen. Hebben ze die daar dan? Bij het zien van de beelden van het partijcongres van de “Communistische” Partij zou je er toch aan gaan twijfelen. Die bijeenkomst leek meer te streven naar bevestiging van het beeld dat alle Chinezen op elkaar lijken. Een “echte mens”. Die uitdrukking werd bij nadere lezing duidelijk en moest het verschil aanduiden met de metalen blokkendoos die de Chinezen de ruimte in hebben geschoten. Weer een volk dat niets heeft geleerd. Maar ja, volkeren ontlenen hun zelfrespect aan de overmaat aan milieuvervuiling, zo schijnt het.
Dat geldt zeker voor de Amerikanen, nog steeds de grootste vervuilers op aarde en als het aan Bush ligt, wordt dat er zeker niet beter op. Nog niet zolang geleden zag ik hem een “echte mens” ontmoeten: de Dalai Lama. Deze bijna Boeddha is een “echte mens”. Daarbij viel natuurlijk wel op dat hij Tibetaans giechelend tegen de heer van het Vrije westen zei dat “schieten op monniken niet goed is.” Daarmee doelde hij natuurlijk op het criminele regiem van Birma. Waarom giechelde hij daarbij?
Dat was geen verlegenheid maar Tibetaanse beleefdheid. De Dalai Lama deed die uitspraak met enige schroom omdat hij veronderstelde dat Bush ook wel weet dat het schieten op monniken niet goed is. Eigenlijk was de Boeddhistische Wereldgids een beetje wanhopig. Schieten ze nou nog steeds op monniken? Schieten ze nou nog steeds op elkaar? Ja zeker, eerwaarde, en Bush is één van de grotoste schutters van deze tijd.
De Dalai lama gelooft in Shangri La, het klooster dat zich op de tonen van het geloof van de aarde verheft en tot gelukzaligheid leidt. Als echte mens wil het Boeddhistische Rolmodel die vaardigheid over de wereld verbreiden. Daarbij wordt hij uitsluitend geremd door de weemoed die hij niet kan loslaten, de gruwelen van China in Tibet. Gisteren werd ik gebeld door iemand van de “Campaign for Tibet” waaraan we al jaren deelnemen. Hij gaat ons vermoedelijk vragen om meer steun. Zou hij Bush al gebeld hebben?
Echte mensen schijnen we in Nederland wel te hebben of gehad te hebben. Dat wil zeggen “zuivere mensen”. Gisteren tijdens de crematie werd Jan Wolkers bejubeld als “een zuivere mens”. Zijn manier van leven zou voor ons allemaal een rolmodel moeten zijn en vooral ook zijn manier van verzoening van leven en dood. In dat opzicht naderde hij de Dalai Lama tot op het haar.
Maar was er nog iemand die zich herinnerde wat er van Wolkers werd gezegd aan het begin van zijn carrière? Ik wel…opmerkelijk genoeg zat ik tijdens de crematie niet al te ver van de plaats van handeling mezelf beter voor te doen dan ik ben. Acquisitie, niet zo zuiver als Jan. Jan die in het begin werd bestempeld als een vervuiler van taal en literatuur. Daarover had niemand het meer en dat kunnen we onszelf aanrekenen. Het is niet “echt”.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.mens-en-samenleving.infonu.nl