Vanmorgen was het weer eens zo ver. Morgen is het Koninginnendag en dus barstten de discussies los over de wenselijkheid van de monarchie. Dat is hetzelfde als op Sinterklaas een discussie te beginnen over de wenselijkheid van allochtone bisschoppen.
Nu zou ongeveer driekwart van de Nederlandse bevolking voorstander zijn van de monarchie maar dat bleek tijdens de uitzending van BNR niet. Een lange rij van tegenstanders meldde zich aan. Dat heb je altijd tijdens radioprogramma’s die naar meningen vragen. De sikkeneuren hebben de overhand.
Daar kwam bij dat ze aan het begin van het programma belden met pseudo historicus Von der Dunk. Die man houdt er toch wat vreemde ideeën op na. Als historicus houdt hij staande dat een republiek beter past in onze eigen tijd, dat ze minder geld kost en dat ze leidt tot gecontroleerde macht. Dat is nu toch wel heel vreemd voor een historicus. De Nederlandse ervaringen op het gebied van de republiek zijn niet hoopgevend. De zeventiende eeuwse republiek ging op alle genoemde punten mank. De republiek die kortstondig heeft bestaan in de Franse tijd kon alleen overleven door de Franse tijd en doordat ze kortstondig was.
In het buitenland gaat het niet veel beter. De Amerikaanse republiek kost klauwen met geld, zoals we nu weer zien tijdens de verkiezingen. Over de corruptie en schandalen aan het hof in het Witte Huis kunnen we hele archieven vol schrijven en dan bedoel ik niet de seksuele uitspattingen van Kennedy of Clinton. Het Watergate-schandaal prijkt nog steeds als kroon op het corrupte bouwwerk van de Amerikaanse republiek. Gecontroleerde macht!
Dan hebben we de Franse republiek. Nou, aan corruptie geen gebrek zoals de vorige president nog aan alle kanten aantoonde en het zou me niets verbazen als Sarkozy zich er schuldig aan maakt. De Duitse dan? Is er iemand die weet hoe de Duitse president heet? Horst Köhler, heel goed! En weet iemand precies wat hij doet…eeeuhh. Gecontroleerde macht! Ook in Polen is een republiek die tot voor kort nog werd gekenmerkt door de corrumptieve samenwerking tussen twee eeneiïge broers. En wat te denken van Wit-Rusland (Loekasjenko) en Groot-Rusland (Poetin). Over de republieken in het Midden-Oosten wil ik het niet hebben (de president van Israël is vorig jaar nog aangeklaagd voor verkrachting). Gecontroleerde macht!
“Maar ja”, zeggen Von der Dunk en medestanders: “Een president kun je er na een paar jaar uitschoppen.” Heel goed, dat kan bij een koning die er een potje van maakt ook hoor! De wet kent daar voldoende mogelijkheden voor.
Natuurlijk, er zijn republieken waar alles wel netjes lijkt te gaan maar dat geldt voor veel monarchieën ook, zeker voor de Nederlandse. Toch wil ik nog een argument naar voren halen dat Von der Dunk ook noemde. Met republiek zou de Nederlandse politiek volwassener worden. Volgens hem zoeken politici nu steun bij het staatshoofd als het een beetje te moeilijk wordt. “In een republiek moeten de mensen het dan zelf doen:”, zei hij. Dat is toch een ongekende gotspe!
Wie bedoelt hij eigenlijk met de mensen die het zelf moeten doen? De ministers? De parlementariërs? Het volk als geheel? Met een beetje historisch en maatschappelijk inzicht zou je toch wat minder vaag moeten zijn en wat minder uit je nek moeten kletsen als een onvolwassen brulaap. Een over het paard getilde Bonobo zullen we maar zeggen. Hij zou toch ook moeten weten dat de strijd tussen republiek en monarchie een voortdurende golfbeweging is. Door de eeuwen heen. Hij zal toch ook wel weten waarom de Romeinen zo lange tijd tuk waren op de republiek om haar uiteindelijk toch weer op te geven? Dat weet hij toch ook wel als historicus?
Daarbij komt dat hij zich ophoudt met mensen van bedenkelijk laag allooi zoals de aanhang van de PVV, atheïsten en agnostici. De twee laatste groepen zijn toch al belast met een geestelijke afwijking. Zij verdragen niemand boven zich die zij niet zelf hebben aangesteld en dat wijst op een fundamenteel dictatoriale inborst.
En er is meer laag allooi. Het meest absurde argument dat ik heb horen gebruiken tegen de monarchie is dat “als je er goed over nadenkt, de Oranjes vreemdelingen zijn”. En dat zeggen wij in een land dat overloopt van de Cohennen en Citroenen, de hugenoten, Noormannen (Tensen en Jensen). En waar komt de naam Von der Dunk eigenlijk vandaan? Zonder vreemdelingen zou er geen Nederlandse natie bestaan.
Nee, we zitten nog zo gek niet met onze monarchie want er IS in elk geval nog een instantie die boven de partijen KAN staan. Dat kan ze doordat ze volledig onafhankelijk is van groepsbelangen. Daarbij staat de monarchie door de jaren heen garant voor een goede merknaam en een brandpunt van herkenbaarheid in binnen- en buitenland. Juist het feit dat ze ongebonden is en continu, geeft haar gemakkelijk toegang tot menig regiem, onder welke president dan ook.
Daar komt bij dat de monarchie beter geschikt is om nationale cohesie tot stand te brengen dan een president die altijd zijn oren moet laten hangen naar bepaalde belangengroepen. Die nationale cohesie is een veel egzocht verschijnsel. Toegegeven, het zou typisch Nederlands zijn om alle hulpmiddelen voor die cohesie weg te halen om haar vervolgens toch na te streven. Tijdens het hoogtepunt van de woningnood werd de meerderjarige leeftijd verlaagd, waardoor het aantal woningzoekenden toenam. Nee, de monarchie is een deel van de Nederlandse cultuur al is het dan zoals Prrins Claus ook zei: “We hebben een republiek met een erfelijk staatshoofd”. En zo moet het ook blijven want juist die situatie past in de Nederlandse samenleving.
Als Von der Dunk dat soort gebrek aan efficiency op het oog heeft als grootste kenmerk van de republiek, ja dan maken we in Nederland een goede kans. En verder, goddank leeft de discussie niet erg in Nederland. Eigenlijk is die hele republikeinenclub maar een onbetekenende vlek in de kantlijn. Laten we het er dus niet meer over hebben en de vlag en wimpel uitsteken, veel plezier morgen!!!
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
www.encyclo.nl/begrip/Prinsenvlag
www.republikeinsgenootschap.nl/Namen.htm
www.smithsonsplace.blogspot.com/2008/02/ons-best-bewaarde-staatsgeheim-peter-de
www.web.planet.nl/news/waagmeester