Deze week nog sprak ik met een politicus over “keuzen maken”. Hij stelde dat het maken van keuzen essentieel was voor de politiek. Daar ben ik het mee eens. Het is alleen wel de vraag wanneer je die keuzen gaat maken.
Wat mij betreft ligt de eerste keuze in de politiek bij een ideaalbeeld van de samenleving en ik nestel mij in de stroming die zich daar het meest bij aansluit. Dat is overigens niet het enige criterium. Ik moet me ook echt thuisvoelen bij mijn “clubgenoten”. Iemand kan idealen met mij delen zonder ooit mijn vriend te zullen zijn maar enige vorm van gelijk gedachtengoed en gedrag moet er toch wel zijn. Het moeten ook echte idealen zijn en niet alleen maar pragmatische selecties. In tegenstelling tot de laatste, geeft een ideaal zin aan wat ik denk en doe.
Onzinnigheid kent vele idealen zoals “help de immigranten het land uit”. Het is een ideaal al kan ik het niet omschrijven als een loffelijk streven. Een ideaal kan ook zijn “help de dictatuur de wereld uit”. Dat komt al dichter bij me maar daarna gaat de vraag knagen of het bieden van collectieve zekerheden, normen en waarden hetzelfde is al dictatuur. Loopt er een rechte lijn van vrijheid via betutteling naar dictatuur? Hoever kan de overheid tegemoet komen aan een collectieve behoefte aan veiligheid zonder dictatoriaal te worden?
Daar ligt het camouflagenet van de onzinnigheid zo’n beetje. De onzinnigheid lijkt een alternatief te bieden. De onzinnigheid maakt Joden tot zondebok in een Naziregime en maakt immigranten tot een vijfde kolonne van de verschikkelijke “Kalief”. De vraag is hoe ik die onzinnigheid moet herkennen met mijn kennis van de Tweede Wereldoorlog en de Shoa in het achterhoofd. Hoe zou ik moeten weten of de anti-immigranten ongelijk hebben. Zijn zij de Nazi’s van deze tijd of is het net andersom? Hoe kan ik in het Verzetsmuseum ontdekken of Geert Wilders, bij wijze van spreken, de nieuwe NSB-er is? Hoe weet ik zeker dat Wouter Bos of André Rouvoet het bij het goede eind hebben? Klinkt Henk Kamp redelijk of juist wankelmoedig? Ook in de periode 1933-1945 waren er velen die moeite hadden met kiezen tussen Hitlergroet en V-teken.
Die keuze en die herkenning is niet zo eenvoudig want het is een feit dat duizenden jongens en meisjes uit de moslimwereld bereid zijn zich op te blazen voor hun ideaal, voor de keuze die zij hebben gemaakt. Dat ziet er angstaanjagend uit, niet minder verschrikkelijk dan de laarzen van de SS en de parades op het Rode Plein of het Plein van de Hemelse Vrede (!). En die vliegtuigen zijn toch daadwerkelijk in de Twintowers binnengevlogen en Theo van Gogh is toch door een fundamentalist vermoord en de treinen in Madrid zijn toch door terroristen opgeblazen? En elke keer klinkt het antwoord bevestigend. De onzinnigheid heeft recht van spreken, zo schijnt het.
Nogmaals, is dus de vraag hoe de onzinnigheid ontmaskerd kan worden. Vandaag las ik nog op een racistisch blog een tekst van iemand die het maar moedig vond om zo open en “erudiet” over de Islam te discussiëren. In werkelijkheid is er ter plekke geen sprake van een discussie en alleen maar de wens om de bezoekers te sturen in een anti-Islamrichting. De onzinnigheid camoufleert zich voor de schrijfster onder schijnbaar erudiete schrijfsels. De ware aard van het blog komt naar boven als de tegenstand te groot wordt. Dan volgen jij-bakken en scheldpartijen.
De onzinnigheid kan volgens mij haar angstgevoelens niet verbergen. Angst voor niet nader omschreven ontwikkelingen zoals een vaag begrip met de naam “tsunami van moslims”. Alleen al het gebruik van het trendy woord “tsunami” werkt verwarrend en beangstigend. Een tsunami is een onbeheersbare, nietsontziende kracht die niet uitsluitend haar tegenstanders maar in werkelijkheid elk schepsel en voorwerp vernietigd. “Rücksichtlos”, het woord dat de Nazi’s zo graag gebruikten, is daar een nog te vriendelijke omschrijving voor.
Onzinnigheid heeft geen monopolie op angstgevoelens. Ook anderen kunnen bang zijn voor aanslagen en oorlog. Maar daar waar de onzinnigheid steeds een vormeloze zondebok zoals “de Joden” of “de moslims”of “de Islam” aanwijst, daar geldt aan de andere kant uitsluitend angst voor het daadwerkelijke gevaar, zoals terroristen. Onzinigheid ontkent ook het bestaan van de individu en ziet, in onze tijd, wel de Islam maar niet de moslim. Dat heeft de ozinnigheid nodig want een groot collectief aan vijanden boezemt meer angst in dan individuen, schijnbaar zonder verbondenheid.
Onzinnigheid heeft te allen tijde een zondebok nodig, een gemeenschappelijke vijand, iets om op neer te kijken, tegenaan te trappen en om onderuit te halen. Onzinnigheid richt zich op vernietiging. Die eigenschap kan ze niet camoufleren, niet onder “erudiete” teksten en niet onder de halve waarheden die ze verkondigt.
Politiek is het maken van keuzen en ik denk dan ook dat het goed zou zijn als de niet-onzinnigen hun idealen scherper zouden omlijnen, meer contrasterend zouden omlijnen. Meer polarisatie? Ja, maar polarisatie hoeft geen voorwaarde voor moord en doodslag te zijn. Niet met spontane emotionaliteit en al helemaal niet met zondebokken, ook niet als die Geert Wilders heten. Wel met weloverwogen, concreet vormgegegeven modellen, niet uit een academische mal maar uit de mal van het dagelijks leven. Dat kan, pro actief en anticiperend.
Mijn excuses voor de zware maaltijd van vandaag. Dat ze u wel moge bekomen.
Tot sterkte,
Kaj Elhorst
Service
Politiek 
Het zijn inderdaad de scherpe lijnen die niet altijd zichtbaar zijn bij bijvoorbeeld de PvdA, of het CDA (wat onder de duim was bij VVD in het vorige kabinet). Althans, niet zichtbaar voor mensen die het niet zo heel veel intresseert. Deze mensen worden geraakt door Jan of Geert. Omdat zij duidelijk en verstaanbaar zeggen wat ze denken en dát raakt de mensen.
Bovendien is het verschil tussen links en rechts dusdanig groot, dat mensen daarvan beter weten of ze wel of niet eens zijn.
De camouflage van de onzinnigheid is het feit dat ze zich steeds voordoet als iets dat normaal is terwijl ze dat absoluut niet is. Er zijn diverse websites die vol staan met onzinnige `discussies` die zich eindeloos voortzetten en vooral herhalen. Wat er aan de zinniger groeperingen bijna ontbreekt is een herkenbare koppeling tussen ideaal en feitelijke boodschap. Er is teveel verwetenschappelijkt. Goed bedoeld, even zo goed, maar niet te volgen voor grote groepen.
Misschien is door de vermakkelijkte manier van communicatie er te veel geëscaleerd. Doordat mensen meer (en makkelijker) met anderen in contact komen, die hetzelfde idee of ideaalbeeld hebben.. Kan dit tot de meest idiote ver-racistischte (jaja, zelf bedacht :P) gedachtengangen leiden. Met als gevolg; opjutting. Gevolg van elkaar opjutten en de kop gek maken; nóg extremer.
Het is bijna angstaanjagend.. ohnee, het is al angstaanjagend het beperkte blikveld (ja! zoals Wolverine eerder beschreef over deze site :D) waarmee mensen elkaar bestoken. En hoelang moet het nog duren.. dat het echt fout gaat.
2010: ‘Burgeroorlog in Nederland’?? Lieve help, maar het kan nog eens vreemd gaan lopen!
Spam?? Ofzo? MIranda, ik heb het stukje inderdaad weggehaald. Overigens houdt het spamfilter het grootste deel van dit soort rommel wel tegen. Bedankt.